Author : 4MensKRACHT

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Opa Hendrik. Zo staat hij simpelweg bekend in de buurt. Een oudere man van begin 80, die een zekere leeftijdsloosheid uitstraalt. Hij lijkt jonger dan hij is. Hij geniet al bijna 20 jaar van zijn pensioen, dat na een lang en druk werkzaam leven een tijd van rust en ontspanning zou brengen. Maar die vlieger gaat bij Opa Hendrik niet helemaal op. Hij is overduidelijk geen gewone, gemiddelde of standaard gepensioneerde, zo die al bestaat. Deze man heeft een prettig druk leven en is altijd bezig. Hij heeft zijn pensioen omgetoverd tot een – zeker voor zijn leeftijd – tamelijk wilde rit vol liefde, plezier, actie en avonturen. 

Net als veel leeftijdgenoten doet Opa Hendrik alle dingen die door de bank heen worden gezien als ‘normaal’ voor de leeftijd en levensfase waarin hij zit: hij leest, ontvangt en gaat op bezoek bij familie en vrienden, wandelt veel, maakt kruiswoordpuzzels en uitstapjes. Het bijzondere van Opa Hendrik is dat het daar niet bij blijft. Hij doet nog veel meer en dan vooral dingen die juist als niet passend bij zijn leeftijd te boek staan. 

Als je een blik werpt in de agenda van Opa Hendrik, vraag je je af of hij ooit het woord ‘rustig aan doen’ heeft opgezocht in het woordenboek. Er is geen witte bladzijde te vinden. Naast de alledaagse zaken helpt hij verschillende mensen met allerlei klusjes in en om het huis, maar zie je ook dingen als winterzwemmen en wielrennen. Verder zit hij op salsa les, gaat hij naar karaoke-avonden en maakt hij actieve reizen buiten de gebaande paden. Hij doet het allemaal. Zijn agenda staat haaks op wat velen zien als rustig en relaxed de oude dag genieten, bij voorkeur van achter de geraniums. 

Achter de lachende façade van Opa Hendrik schuilt een echte heer, met een groot gevoel voor humor en niet zonder de nodige zelfspot. “Als ik ga, ga ik. Dan mogen ze op mijn steen zetten: ‘Deze man heeft echt geleefd!’ Dat zou ik mooi vinden”.  

Terwijl hij van de ene activiteit naar het volgende bezoek gaat, vraagt hij zich soms hardop af of “dit nu echt het pensioen is waar iedereen het altijd over had” toen hij nog werkte. Met een knipoog en een schaterlach brengt Opa Hendrik menigeen aan het twijfelen over het idee van een rustig pensioen en nodigt hij ons uit om echt te genieten van het leven. ‘Pluk de dag’ is dan ook zijn motto. 

Te midden van al zijn avonturen hamert Opa Hendrik wel altijd op veiligheid. Terwijl hij, met helm op, op zijn racefiets stapt, benadrukt hij het belang van evenwicht – niet alleen in de fysieke zin, maar ook in het leven als geheel. Hij herinnert ons eraan om voorzichtig om te gaan met mens, dier, natuur en klimaat. En om onze levens vooral met een gezond verstand te leiden. “Maar laat je niet leiden door wat anderen vinden. Kies je eigen weg. Maak je eigen keuzes. In het ergste geval vinden ze je raar. Raar is volgens mij goed!”. 

En precies daarom is het altijd leuk om een praatje te maken met Opa Hendrik als je hem tegenkomt. Want dan kan je even meegenieten van de avonturen van deze vrolijke, ondernemende en energieke oude heer. Zijn humoristische en licht cynische kijk op het idee van een ontspannen pensioen en zijn ‘wilde’ levensstijl breekt met de normen van wat we verwachten van iemand van zijn leeftijd. Hij is het vleesgeworden bewijs dat het leven nooit saai hoeft te zijn, maar eerder een uitnodiging is om de grenzen op te zoeken en volop te genieten van elk moment.

Opa Hendrik geeft zelf het goede voorbeeld: leef je leven zonder terughoudendheid, omarm het onverwachte, lach, heb lief en leef gewoon op jouw manier. Go Opa Hendrik! Zo oud worden, dat gun ik iedereen.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Steeds meer mensen krijgen te maken met dementie; een bijzonder heftige aandoening die het leven van alle betrokkenen op z’n kop zet. Mensen die lijden aan dementie moeten leren leven met het besef dat alles wat voorheen vanzelfsprekend was, dat nooit meer zal zijn en dat alles alleen maar minder wordt. Maar ook de omgeving moet er mee dealen. Een ingewikkeld, confronterend en verdrietig proces voor alles en iedereen. 

Het geheugen blijkt soms een grillige metgezel voor allen die te maken krijgen met dementie. Gelukkig leren we steeds meer over hoe we mensen met dementie en hun omgeving ondanks alles toch nog mooie herinneringen kunnen laten maken. Bijvoorbeeld met muziek dat herinneringen tot leven brengt en de ziel vervult met vreugde. 

Overal in verpleeg- en verzorgingshuizen vinden onder invloed van muziek geregeld kleine wonderen plaats: mensen met dementie worden weer levendig en sprankelend als ze muziek horen uit hun jonge jaren. Voor hen een hele mooie ervaring. Hartverwarmend voor hun omgeving die via de muziek toch weer contact kunnen maken met hun dierbare. Wat voorheen door de dementie onmogelijk leek. 

Een van hen is mevrouw Janna; een oudere dame die meestal stil en teruggetrokken in een stoel zit. Helemaal in haarzelf gekeerd. Haar ogen lijken doorgaans verloren in een mist van verwarring. Maar zodra de eerste noten van een liedje uit haar tienerjaren worden afgespeeld, verandert ze. Ze komt tot leven. Een blik van herkenning verzacht haar schijnbaar bevroren gelaat. Haar voeten beginnen te tikken en na enige tijd begint ze mee te zingen. Eerst zachtjes en uiteindelijk luidkeels. Dat is de kracht van muziek: het vermogen om geheugenpoorten te openen die anders verborgen blijven.

Het muzikale geheugen is een van de laatste plekken in de hersenen die vertrekken bij mensen met dementie. Daardoor heeft muziek van vroeger een positieve invloed op de stemming en geeft het een mooie manier om werkelijk contact te maken met iemand met wie dat anderszins onmogelijk is.

Terwijl een melodie uit lang vervlogen tijden weerklinkt, zie je mensen met dementie bijna letterlijk terugreizen naar hun jeugdjaren. De muziek transporteert hen als het ware naar een tijdperk vol levendige herinneringen aan dansavonden, verliefdheden en zorgeloze dagen onder de warme zon. Ze worden meegenomen op een magische reis die hen brengt naar vervlogen tijden, waar ze hun jeugdige zelf weer kunnen ervaren. 

Het is moeilijk om niet geraakt te worden door de glimlach op het gezicht van mensen met dementie wanneer ze luisteren naar hun favoriete muziek. De drukkende last van hun ziekte lijkt even te verdwijnen in de betovering van de klanken die ze horen. Ze bloeien op, terwijl ze zich even net als vroeger voelen. Niet zelden wordt er meegezongen en/of gaan de voetjes van de vloer. Een kostbaar moment. Geweldig voor de mens met dementie, maar zeker ook bijzonder ontroerend voor zijn of haar omgeving. 

In veel verpleeg- en verzorgingshuizen worden allerlei speciale muzieksessies georganiseerd die het welzijn van mensen met dementie bevorderen. Zo ook in het huis van mevrouw Janna. “Het is zo bijzonder om mee te maken”, vertelt haar dochter. “Zodra ze haar muziek hoort, verandert ze van een verdroogd plantje dat dorstig over de rand van de pot hangt in enkele minuten in de vrolijk zingende en dansende mama die we herkennen van vroeger. Je moet het zien om het te kunnen geloven”.  

Professionele muziektherapeuten en muzikale vrijwilligers maken in allerlei programma’s gebruik van herkenbare melodieën om oude herinneringen naar boven te halen. Dat brengt niet alleen vreugde, maar heeft ook therapeutische voordelen. Muziek bevordert communicatie, vermindert gevoelens van angst en depressie, en verbetert het algehele welbevinden van bewoners. 

“Mijn moeder is echt veel rustiger geworden sinds ze muziektherapie krijgt”, zegt de dochter van mevrouw Janna. “En we passen het ook toe als we bij haar op bezoek zijn. Praten doen we niet meer, want dan komt er niets terug. Maar zingen en dansen gaat nog prima. Dat is superfijn om mee te maken en maakt het hele proces een stuk beter te dragen en te accepteren”.

In een wereld waar herinneringen voortdurend vervagen en de verwarring groeit, blijft muziek een trouwe metgezel voor mensen met dementie en hun omgeving. Het brengt vreugde, warmte en helpt hen zichzelf even te verliezen in een stroom van blijheid. Zelfs als woorden zijn vergeten, is de impact van muziek blijvend.

Dus, laten we de magie van muziek verspreiden. Neem de tijd om samen met iemand met dementie naar zijn of haar muziek te luisteren, om te genieten van hun energie en vreugde terwijl ze vervlogen tijden herbeleven. Het is een klein gebaar met een enorme impact. Een herinnering dat muziek niet alleen geluid is, maar de sleutel tot ons hart en onze ziel, wat de toekomst ook brengen moge.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Opa Hendrik. Zo staat hij simpelweg bekend in de buurt. Een oudere man van begin 80, die een zekere leeftijdsloosheid uitstraalt. Hij lijkt jonger dan hij is. Hij geniet al bijna 20 jaar van zijn pensioen, dat na een lang en druk werkzaam leven een tijd van rust en ontspanning zou brengen. Maar die vlieger gaat bij Opa Hendrik niet helemaal op. Hij is overduidelijk geen gewone, gemiddelde of standaard gepensioneerde, zo die al bestaat. Deze man heeft een prettig druk leven en is altijd bezig. Hij heeft zijn pensioen omgetoverd tot een – zeker voor zijn leeftijd – tamelijk wilde rit vol liefde, plezier, actie en avonturen. 

Net als veel leeftijdgenoten doet Opa Hendrik alle dingen die door de bank heen worden gezien als ‘normaal’ voor de leeftijd en levensfase waarin hij zit: hij leest, ontvangt en gaat op bezoek bij familie en vrienden, wandelt veel, maakt kruiswoordpuzzels en uitstapjes. Het bijzondere van Opa Hendrik is dat het daar niet bij blijft. Hij doet nog veel meer en dan vooral dingen die juist als niet passend bij zijn leeftijd te boek staan. 

Als je een blik werpt in de agenda van Opa Hendrik, vraag je je af of hij ooit het woord ‘rustig aan doen’ heeft opgezocht in het woordenboek. Er is geen witte bladzijde te vinden. Naast de alledaagse zaken helpt hij verschillende mensen met allerlei klusjes in en om het huis, maar zie je ook dingen als winterzwemmen en wielrennen. Verder zit hij op salsa les, gaat hij naar karaoke-avonden en maakt hij actieve reizen buiten de gebaande paden. Hij doet het allemaal. Zijn agenda staat haaks op wat velen zien als rustig en relaxed de oude dag genieten, bij voorkeur van achter de geraniums. 

Achter de lachende façade van Opa Hendrik schuilt een echte heer, met een groot gevoel voor humor en niet zonder de nodige zelfspot. “Als ik ga, ga ik. Dan mogen ze op mijn steen zetten: ‘Deze man heeft echt geleefd!’ Dat zou ik mooi vinden”.  

Terwijl hij van de ene activiteit naar het volgende bezoek gaat, vraagt hij zich soms hardop af of “dit nu echt het pensioen is waar iedereen het altijd over had” toen hij nog werkte. Met een knipoog en een schaterlach brengt Opa Hendrik menigeen aan het twijfelen over het idee van een rustig pensioen en nodigt hij ons uit om echt te genieten van het leven. ‘Pluk de dag’ is dan ook zijn motto. 

Te midden van al zijn avonturen hamert Opa Hendrik wel altijd op veiligheid. Terwijl hij, met helm op, op zijn racefiets stapt, benadrukt hij het belang van evenwicht – niet alleen in de fysieke zin, maar ook in het leven als geheel. Hij herinnert ons eraan om voorzichtig om te gaan met mens, dier, natuur en klimaat. En om onze levens vooral met een gezond verstand te leiden. “Maar laat je niet leiden door wat anderen vinden. Kies je eigen weg. Maak je eigen keuzes. In het ergste geval vinden ze je raar. Raar is volgens mij goed!”. 

En precies daarom is het altijd leuk om een praatje te maken met Opa Hendrik als je hem tegenkomt. Want dan kan je even meegenieten van de avonturen van deze vrolijke, ondernemende en energieke oude heer. Zijn humoristische en licht cynische kijk op het idee van een ontspannen pensioen en zijn ‘wilde’ levensstijl breekt met de normen van wat we verwachten van iemand van zijn leeftijd. Hij is het vleesgeworden bewijs dat het leven nooit saai hoeft te zijn, maar eerder een uitnodiging is om de grenzen op te zoeken en volop te genieten van elk moment.

Opa Hendrik geeft zelf het goede voorbeeld: leef je leven zonder terughoudendheid, omarm het onverwachte, lach, heb lief en leef gewoon op jouw manier. Go Opa Hendrik! Zo oud worden, dat gun ik iedereen.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Het leven zit vol met onverwachte ontmoetingen en hartverwarmende verhalen die meer aandacht verdienen. Een daarvan gaat over een oudere dame bij mij in de buurt van inmiddels 84 die stilletjes prachtige daden van mededogen en liefde verricht. Ik ken haar omdat ik haar vrijwel dagelijks tegenkom als we allebei onze honden uitlaten.

Ze is dol op dieren en vooral honden, maar durft niet aan een nieuwe hond te beginnen omdat ze niet weet hoe het leven gaat lopen. Toch kan ze zich een leven zonder dier in huis niet voorstellen. Daarom besloot ze een paar jaar geleden om iets te betekenen voor oudere honden die noodgedwongen hun laatste maanden in het asiel doorbrengen: ze ging ervoor zorgen dat – in ieder geval een aantal van hen – een paar laatste mooie maanden beleefden in haar zorgzame gezelschap.

Marian verloor enkele jaren geleden haar laatste trouwe metgezel en dat liet een leegte achter in haar hart en huis. Daarop nam ze een drastische beslissing; er zou geen nieuwe hond komen, die haar naar alle waarschijnlijkheid zou overleven. Ze wilde haar huisdier niet veroordelen tot het spenderen van zijn/haar laatste dagen in een asiel. Ze heeft niks tegen dierenasiels, integendeel, maar vind het niet de plek die oude honden aan het einde van hun leven verdienen. De oude viervoeters horen te genieten van een veilige en warme omgeving, omringd door liefde en persoonlijke zorg.

Marian begon haar missie door zichzelf te presenteren aan verschillende dierenasiels in haar omgeving. Ze vroeg of er oudere honden waren die moeite hadden om een adoptiegezin te vinden vanwege hun leeftijd. Het antwoord was luid en duidelijk ‘ja’. Niet lang daarna kreeg ze bericht van een asiel en ontmoette ze een schattige, grijze oudere hond genaamd Max. Max was zijn hele leven trouw geweest aan zijn vorige eigenaar, die plotseling was overleden zonder dat er iets voor zijn opvang was geregeld.  

Het moment dat Max en Marian elkaar voor het eerst ontmoetten, was magisch. Ze voelden meteen een onbeschrijfelijke connectie die veel hondeneigenaren herkennen en wisten dat ze voor elkaar waren bestemd. Ze nam Max mee naar huis, waar hij een leven vol comfort en liefde vond. Hij heeft er nog ruim een jaar van mogen genieten tot hij op 16-jarige leeftijd in Marian’s armen insliep.

Max was slechts het begin van Marian’s nieuwe avontuur. Daarna adopteerde ze nog een paar oudere honden, die stuk voor stuk een speciale plek in haar hart vonden. Ze gaf hun allemaal een mooi leven, gevuld met knuffels, wandelingen in het park, comfortabele dutjes voor de open haard en uiteindelijk een en uiteindelijk een pijnloos inslapen als die tijd was gekomen. Marian creëerde een harmonieuze sfeer in haar huis, waar de dieren vreugde en geluk vonden, zelfs in hun laatste levensdagen.

Het verhaal van Marian en haar liefde voor oudere honden is inspirerend en aanstekelijk. Het bewijst dat het nooit te laat is om het verschil te maken en de wereld om je heen een beetje mooier te maken. Haar mededogen en zorgzaamheid tonen de ware kracht van onvoorwaardelijke liefde en de impact die we kunnen hebben tot het einde. Voor mens en dier. 

Daarmee is Marian een lichtend voorbeeld voor velen. Inmiddels zijn er verschillende mensen in haar omgeving die Marian helpen met uitlaten of met bijvoorbeeld het kopen van voer, medicatie of andere dierenbenodigdheden. Of zelf ook oudere dieren adopteren. Daarmee is haar verhaal een aanmoediging om je hart te openen voor degenen die vaak worden vergeten. Adoptie van een oudere hond biedt de hond niet alleen een comfortabele plek om te rusten, maar ook een gevoel van waardigheid en liefde. Dat verdient iedereen; mens en dier. 

Het verhaal van Marian geeft maar weer eens aan dat je op allerlei manieren in actie kunt komen. Ze staat niet op de barricades, maar ze doet stilzwijgend gewoon haar ding. En alle oude honden die het geluk hadden hun laatste dagen bij haar door te brengen bevestigen van over de regenboog dat ze het bij het rechte eind had. 

Zelf is Marian heel bescheiden over haar handelen, waar ze nog ‘heel lang’ mee door wil gaan: “Ik ben een oudje en help gewoon andere, vier- en soms driepotige oudjes met vacht. Er is geen grotere vreugde dan weten dat ik het leven van de oude dieren heb aangeraakt en geluk heb gebracht in hun laatste dagen. Dat maakt me blij en hen ook, denk ik”. 

Nou, dat weet ik wel zeker! Go Marian, woef!

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Ook met z’n bijna 90 jaar kijkt meneer Jan nog steeds naar de toekomst. “Sinds mijn pensioen maakte ik 5 jarenplannen voor dingen die ik in die tijd wilde doen en bereiken. Dat doe ik natuurlijk niet meer”, zegt hij. “Sinds een jaar of tien leef ik meer bij de dag. Maar ik heb nog steeds ieder jaar goede voornemens, ook al zijn die de laatste jaren altijd dezelfde. Zo ook voor 2024: ik wil gezond blijven. Van lijf en geest”. 

Elk nieuw jaar is een kans voor persoonlijke groei en positieve veranderingen. Ook oudere mensen hebben hoopvolle verwachtingen en goede voornemens voor het komende jaar en meneer Jan is daarvan het levende voorbeeld. Zijn focus licht al jaren op het behoud van zijn fysieke en mentale gezondheid. “Ik besef dat ik wat dat betreft niet alles in eigen hand heb, want we weten allemaal dat ouderdom met gebreken komt. Maar ik wil er van mijn kant alles aan doen om lichamelijk en geestelijk gezond te blijven”, zegt hij. 

Daar doet hij dan ook van alles voor. Meneer Jan maakt iedere dag een lange wandeling van 4 kilometer! “Los van dat het goed is voor het lijf, is het ook fijn dat ik veel bekenden tegen kom om een praatje mee te maken. Ik vind het heerlijk, ook al gaat het allemaal niet meer heel snel”. En zijn wandeling sluit hij steevast af met een ‘kopje koffie en een kletsje’ in het nabijgelegen buurthuis. “Daar zijn altijd mensen, is het gezellig en staat de koffie klaar. Echt fijn, want zo spreek ik iedere dag mensen en heb ik geen last van eenzaamheid”. 

Voor het opstaan en voor het slapen gaan doet meneer Jan ook rek- en strekoefeningen. “Die zijn heel bescheiden hoor, maar toch denk ik dat het wel helpt om mezelf fit en soepel te houden”. En als je hem ziet lopen, zie je aan zijn soepele tred dat hij gelijk heeft met die veronderstelling. 

Ook eet hij gezond en maakt hij iedere dag een kruiswoordpuzzel en een cryptogram. “Dat zie ik als hersengymnastiek en dat moet haast wel helpen om de geest goed te houden. Bovendien vind ik het gewoon leuk om te doen. Het is fijn om te merken dat ik nog steeds beter word in beide”. 

Meneer Jan volgt ook het nieuws, omdat hij ‘bij wil blijven’ en ‘mee wil kunnen praten’. “Als ik iets hoor waar ik niets vanaf weet wil ik er meer over weten en zoek ik het op met mijn iPad, die ik tijdens corona van m’n kinderen kreeg”. Zijn kleinzoon heeft uitgelegd hoe die werkt en nu kan meneer niet meer zonder. Wat een geweldig apparaat”. Over het nieuws van deze dagen is hij minder te spreken. “Het gaat niet goed met de wereld. We maken er met z’n allen een potje van. Droevig hoor”. 

Voor velen in zijn omgeving is meneer Jan een inspiratie omdat hij positief in het leven staat, bij de dag leeft en met z’n tijd meegaat. Zijn goede voornemens voor 2024, met de focus op fysieke en mentale gezondheid, toont zijn vastberadenheid om het beste uit het leven en nieuwe jaar te halen. Door te werken aan zijn fysieke fitheid, een gezonde levensstijl te omarmen en mentaal actief te blijven, creëert meneer Jan een betere kwaliteit van leven. 

Met de steun en aanmoediging van zijn naasten en gemeenschapsinitiatieven wordt het mogelijk om zijn voornemens te realiseren. Zo kan hij floreren in het komende jaar. Laten we meneer Jan en alle andere oude mensen omringen met zorg, aandacht en liefde op hun reis door het laatste deel van hun leven. 

Meneer Jan, ik wens u een heel mooi 2024 en ik kijk er naar uit om u geregeld tegen te komen tijdens uw dagelijkse wandeling en mijn rondje met mijn 🐕‍🦺.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Werkend met ouderen hoor je met een zekere regelmaat ‘Vroeger was het beter’ of iets van gelijke strekking. In deze eindejaarstijd van reflectie en overdenking roept dat de vraag op of de veelgehoorde uitspraak op waarheid berust. 

Vrijwel alle ouderen kijken op enig moment met de nodige nostalgie terug naar vervlogen tijden; niet zelden wekt dat een verlangen op naar het verleden. Er zijn herinneringen aan simpeler en minder complexe tijden, waarin familie en persoonlijke interactie centraal stonden. Toen was hun leven meer gestructureerd. In de huidige tijd voelen ouderen zich soms overweldigd door de snelheid en complexiteit van de moderne wereld. 

Natuurlijk hebben ouderen net als iedereen geprofiteerd van de technologische en maatschappelijke vooruitgang, maar ze zien ook allerlei nadelen. Geregeld missen ze de persoonlijke benadering en sociale interactie die ze van huis uit gewend zijn. Ook voelen ouderen zich soms buitengesloten als het gaat om de zich razendsnel ontwikkelende technologie en digitalisatie. 

Jongeren groeien op in een wereld vol snel gaande technologische vooruitgang en de schier onbegrensde mogelijkheden die dat met zich meebrengt. De meesten van hen omarmen de nieuwe mogelijkheden en vereenvoudigen hun leven door allerlei innovatieve oplossingen. Ze vinden ogenschijnlijk met groot gemak hun weg in de digitale wereld en komen gemakkelijk in contact met mensen wereldwijd. 

Toch missen jongeren geregeld het menselijke aspect van de vooruitgang. Ook worden ze geconfronteerd met de enorme uitdagingen van een snel veranderende en digitaliserende wereld, zoals prestatiedruk, (online) pesterijen en vergeleken worden met hun leeftijdsgenoten op sociale media. Dit kan leiden tot onzekerheid, stress, depressies en helaas ook enorme excessen als (zelf)moord. 

Hoewel het perspectief van oud en jong volledig verschilt, zijn er ook overeenkomsten. Beiden groepen streven naar betekenisvolle relaties, geluk, gezondheid en zekerheid. Allebei vinden ze familie, gemeenschap en ergens bij horen erg belangrijk, maar de manieren waarop ze daarmee omgaan is totaal anders. 

Jong en oud kunnen profiteren van elkaars kennis en ervaring. Ouderen kunnen jongeren waardevolle levenslessen leren. Jongeren kunnen ouderen helpen met het leren over en navigeren van nieuwe technologieën. Dat kan bijdragen aan tot meer wederzijds begrip, empathie en verbinding. 

Of het vroeger wel of niet beter was, verschilt uiteraard van mens tot mens en is totaal afhankelijk van individuele ervaringen. Wat voor de een ‘beter’ is, kan door de ander heel anders worden ervaren. Het zou mooi zijn als oud en jong elkaar beter begrijpen en respecteren. Verschillende generaties hebben verschillende invalshoeken, prioriteiten en waarden en dat maakt het leven alleen maar meer interessant. 

In plaats van te debatteren over wie er gelijk heeft, is het veel waardevoller om de kloof tussen generaties te overbruggen, met elkaar te praten, naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren. Streven naar meer inclusiviteit en samenwerking, waarbij kennis en ervaringen van oud en jong worden gecombineerd. Zo wordt de toekomst mooier: een meer harmonieuze samenleving waarin de kloof tussen generaties wordt gedicht. 

Vroeger was het niet per se beter of slechter, maar zeker anders. Iedere tijd heeft zijn eigen charme. Laten we openstaan voor elkaars perspectieven en leren van elkaars kennis en ervaring. Zo vinden we meer evenwicht tussen traditie en vooruitgang en werken aan een betere toekomst voor alle generaties.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Als je werkt met ouderen komt er onherroepelijk het moment van afscheid nemen. Het is nooit leuk maar wel heel fijn om een soms jarenlange zorgvrager-zorgverlener relatie op een fijne manier af te sluiten. Na jaren wekelijks contact ken je elkaar goed, beter, best. Het is niet niks als dat wegvalt en daar moet je iets mee, ook als zorgverlener met een zekere, professionele afstand. Goed afscheid nemen helpt daarbij. 

Door de jaren heen heb ik inmiddels een aantal keren meegemaakt dat cliënten overlijden. In alle gevallen geldt, dat de dood voor de betrokkenen op het juiste moment kwam. De geest wilde misschien nog wel verder, maar het lijf was op. Ze waren klaar met het leven en vonden het goed zo. Het gevecht tegen het onvermijdelijke was opgegeven. 

Het is altijd moeilijk om te zien hoe snel de gezondheid verslechterd en het steeds duidelijker wordt dat iemand niet lang meer in het land der levenden zal zijn. Als zorgverlener ben je er om dat proces voor de oudere en diens familie zo goed mogelijk te laten verlopen. Zij moeten afscheid nemen en loslaten. 

Maar toch, ook als zorgverlener is een goede afsluiting ook erg belangrijk. Zeker als er sprake is van het jarenlang delen van de persoonlijke levenssfeer van de oudere in kwestie. Hoe fijn is het dan dat de familie dat erkent en toelaat? Dat ze jou als zorgverlener in de gelegenheid stellen om persoonlijk afscheid te nemen? Dat is iets om heel dankbaar voor te zijn en dat ben ik zeker.  

De keren dat het mij overkwam, voelde de overlijdens van cliënten echt als een verlies. Ze waren – ondanks het grote leeftijdsverschil – een soort vriend(in)(en) geworden. Na al die jaren van zorgverlenen kende ik hun levensverhalen, wist ik wat ze het liefste aten, had ik hun kinderen ontmoet, wist ik in welke pyjama ze bij voorkeur sliepen, in welke matras hun spaargeld zat en wanneer ze klaar waren om het tijdige met het eeuwige te verwisselen.

Na hun overlijdens volgt er dan ook een periode van rouw, ondanks dat het hier gaat over het wegvallen van een werkrelatie en er sprake is van een zekere professionele afstand. De aard van het werk als zorgverlener maakt nou eenmaal dat er een persoonlijke band ontstaat tussen zorgvrager en cliënt. Ik mis hen. 

Daarom dit eerbetoon aan hen die reeds gingen. Afscheid nemen van cliënten die zijn overleden is altijd verdrietig, maar het heeft me geleerd om dankbaar te zijn voor de tijd die ik mede voor hen heb mogen zorgen. Ik koester de herinneringen en draag hun vriendschap en wijsheid altijd bij me. Hun vertrek vormt mij en maakt me hopelijk een nog betere zorgverlener. Ik heb van hen geleerd en zal altijd dankbaar zijn dat ik – ook al was het slechts tijdelijk en zijdelings – deel mocht uitmaken van hun leven.  

Daarom, dank aan ‘mijn’ lieve oudjes die zijn gegaan. Ik ben blij dat jullie geen pijn meer leiden en/of ongemak meer voelen. Jullie hebben nu de rust die jullie verdienen. 
Rust in vrede!

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Ouder worden wordt vaak geassocieerd met allerlei negatieve gevolgen; meer gebreken, meer zorgbehoefte, meer eenzaamheid en allerlei hogere kosten voor de maatschappij. Allemaal waar, maar ouder worden heeft niet alleen negatieve kanten. Er zitten ook voordelen aan, zoals het opdoen van meer levenservaring. Dat levert veel voordelen op, want de verzamelde kennis, wijsheid en inzichten kunnen ons helpen bij het navigeren door verschillende fasen en aspecten van het leven. 

Een belangrijk voordeel van meer levenservaring is betere besluitvorming. Door jarenlange ervaring hebben we geleerd om situaties beter te analyseren, mogelijke consequenties in te schatten en verschillende perspectieven in overweging te nemen. Dit stelt ons in staat om beter doordachte beslissingen te nemen die zijn gebaseerd op een breder begrip van de wereld om ons heen.

Meer levenservaring kan ook leiden tot verbeterde emotionele intelligentie. Naarmate we ouder worden, zijn we vaak beter in staat om onze emoties te begrijpen en te beheersen. We hebben het vermogen ontwikkeld om empathie te tonen en mooie emotionele verbindingen met anderen op te bouwen. Deze emotionele intelligentie stelt ons in staat om betere relaties te onderhouden en effectiever te communiceren.

Met meer levenservaring komen ook allerlei uitdagingen en tegenslagen. We hebben geleerd om met moeilijke situaties om te gaan en veerkracht te tonen. Door tegenspoed te hebben ervaren, hebben we geleerd om door te zetten en weer op te staan na mislukkingen. Deze veerkracht helpt ons om met stressvolle situaties om te gaan en ons aan te passen aan veranderingen in het leven. 

Levenservaring stelt ons in staat om een diepere wijsheid te ontwikkelen. Door de ups en downs van het leven leren we belangrijke levenslessen. We hebben geleerd wat echt belangrijk is in het leven en hebben een beter begrip van wat er werkelijk toe doet. Deze wijsheid stelt ons in staat om anderen te helpen, ondersteunen en waar gewenst te adviseren bij het maken van belangrijke beslissingen.

Met meer levenservaring komt vaak een grotere zelfacceptatie. We hebben geleerd om onszelf te waarderen, inclusief onze sterke en zwakke punten. We hebben geleerd om los te laten wat anderen van ons denken en meer trouw te zijn aan onszelf. Deze zelfacceptatie leidt tot een groter gevoel van eigenwaarde en vertrouwen.

Ouder worden stelt ons dus in staat om betere besluitvormers te worden, onze emoties beter te begrijpen, veerkrachtiger te worden, een diepere wijsheid te ontwikkelen en onszelf beter te accepteren. Dit is een dit een generalistische benadering is van ‘ouder worden’ en geldt zeker niet voor iedereen. Toch is het belangrijk om de waarde van levenservaring te erkennen en te koesteren, omdat het ons helpt groeien en bloeien als individuen. En dat is iedereen van harte gegund. 

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Halverwege mijn knipbeurt neemt een oudere dame plaats in de kappersstoel naast mij. Mevrouw vindt het tijd voor verandering en wil haar haar laten verven en wel in een stevige rode kleur. De kapster in kwestie is een jonge meid, die net nieuw is in de salon. Ze schrikt ervan, want op dit moment heeft mevrouw duidelijk grijzend donkerblond haar.

“Rood? Weet u dat zeker”, vraagt ze voorzichtig. De oudere dame is overtuigd van haar plannen en knikt vastberaden ‘ja’. De kapster pakt de stalenkaart erbij en mevrouw kiest voor een niet mis te verstane rode kleur. Niet een mooie, natuurlijke rode kleur maar van dat kunstmatige geverfde te rode rood. Heel opvallend en dan niet pers se in de goede zin van het woord.

Op dat moment gaat de eigenaresse die mij aan het knippen is zich er mee bemoeien. “Mevrouw, u bent al jaren een trouwe klant van ons en u kent onze service, maar dit gaan we niet doen”, zegt ze. “Ik leg u ook meteen uit waarom niet. Dit is een kleur die maar heel weinig mensen goed kunnen hebben en daar bent u er geen van. Het zou u er heel onnatuurlijk uit laten zien en ik ben ervan overtuigd dat u er spijt van krijgt.”

Mevrouws gezicht spreekt boekdelen, ze is niet blij. “Ik wil die kleur. Het zal me goed staan en een jongere uitstraling geven”, is haar weerwoord. Er ontstaat een fikse discussie en op een goed moment zoekt de klant steun bij de andere klanten in de zaak. Ze is verbaasd als die allemaal – inclusief mijzelf – aangeven dat we de gekozen kleur niet mooi vinden. 

Om een einde te maken aan de verhitte discussie en om mevrouw tegen zichzelf te beschermen, haalt de jonge kapster haar telefoon tevoorschijn. Ze heeft een speciale app waarmee je een foto maakt en vervolgens de haarkleur en -stijl kunt aanpassen, zodat je een beetje een idee krijgt van hoe je eruit gaat zien. Dat wil mevrouw wel proberen en dus wordt de foto gemaakt. De haarkleur wordt aangepast naar het rood van haar keuze en ze bekijkt het resultaat in stilte. Iedereen in de zaak houdt zijn/haar adem in. Na een paar minuten zegt ze: “Ik lijk wel een heks. Dit is inderdaad geen goed idee”. Een zucht van verlichting gaat door de salon. “Maar wat nu, want ik wil iets anders. Mijn haar zit er nu niet mooi uit”.

Wederom biedt de app uitkomst. Want ondertussen heeft de jonge kapster de foto van mevrouw bewerkt met een mooie natuurlijke grijze haarkleur en een wat hippere coupe. Mevrouw is wederom sprakeloos als ze het resultaat ziet, maar deze keer is dat positief. “Wauw, dat ziet er goed uit. Dit wil ik!” Alle aanwezigen in de salon mogen de foto ook zien en geven zonder uitzondering hun ‘goedkeuring’. “Het maakt u jaren jonger”, zegt de kapster en daar wordt mevrouw blij van want dat is precies wat ze wilde bereiken.

De zijdelingse ontmoeting bij de kapper bevestigt mijn jaren geleden al genomen beslissing om ‘au naturel’ oud te worden. Ook als dat betekent dat mijn huidige weelderige donkere krullenbos grijs, grijzer, grijst wordt. Het zij zo. Ik vind het prima. Als beginnende jongere oudere (ik mag dit jaar voor het eerst de griepprik halen) heb ik qua haar goede genen: mijn oma was al 95 toen ze echt grijs werd, want ‘gekken grijzen niet’ zei ze altijd. En ze had gelijk, want tot op heden ontdek ik zo nu dan een grijze haar in mijn krullen maar dat mag nauwelijks naam hebben. Regelmatig ontmoet ik mensen die domweg niet geloven dat ik mijn haar niet verf. Daar zit ik niet mee. Zolang ik het zelf maar weet. Volgens mij is een weelderige grijze krullenkop ook helemaal goed. Ik ben benieuwd wat de toekomst brengen moge.

Op dat moment gaat de eigenaresse die mij aan het knippen is zich er mee bemoeien. “Mevrouw, u bent al jaren een trouwe klant van ons en u kent onze service, maar dit gaan we niet doen”, zegt ze. “Ik leg u ook meteen uit waarom niet. Dit is een kleur die maar heel weinig mensen goed kunnen hebben en daar bent u er geen van. Het zou u er heel onnatuurlijk uit laten zien en ik ben ervan overtuigd dat u er spijt van krijgt.”

Mevrouws gezicht spreekt boekdelen, ze is niet blij. “Ik wil die kleur. Het zal me goed staan en een jongere uitstraling geven”, is haar weerwoord. Er ontstaat een fikse discussie en op een goed moment zoekt de klant steun bij de andere klanten in de zaak. Ze is verbaasd als die allemaal – inclusief mijzelf – aangeven dat we de gekozen kleur niet mooi vinden. 

Om een einde te maken aan de verhitte discussie en om mevrouw tegen zichzelf te beschermen, haalt de jonge kapster haar telefoon tevoorschijn. Ze heeft een speciale app waarmee je een foto maakt en vervolgens de haarkleur en -stijl kunt aanpassen, zodat je een beetje een idee krijgt van hoe je eruit gaat zien. Dat wil mevrouw wel proberen en dus wordt de foto gemaakt. De haarkleur wordt aangepast naar het rood van haar keuze en ze bekijkt het resultaat in stilte. Iedereen in de zaak houdt zijn/haar adem in. Na een paar minuten zegt ze: “Ik lijk wel een heks. Dit is inderdaad geen goed idee”. Een zucht van verlichting gaat door de salon. “Maar wat nu, want ik wil iets anders. Mijn haar zit er nu niet mooi uit”.

Wederom biedt de app uitkomst. Want ondertussen heeft de jonge kapster de foto van mevrouw bewerkt met een mooie natuurlijke grijze haarkleur en een wat hippere coupe. Mevrouw is wederom sprakeloos als ze het resultaat ziet, maar deze keer is dat positief. “Wauw, dat ziet er goed uit. Dit wil ik!” Alle aanwezigen in de salon mogen de foto ook zien en geven zonder uitzondering hun ‘goedkeuring’. “Het maakt u jaren jonger”, zegt de kapster en daar wordt mevrouw blij van want dat is precies wat ze wilde bereiken.

De zijdelingse ontmoeting bij de kapper bevestigt mijn jaren geleden al genomen beslissing om ‘au naturel’ oud te worden. Ook als dat betekent dat mijn huidige weelderige donkere krullenbos grijs, grijzer, grijst wordt. Het zij zo. Ik vind het prima. Als beginnende jongere oudere (ik mag dit jaar voor het eerst de griepprik halen) heb ik qua haar goede genen: mijn oma was al 95 toen ze echt grijs werd, want ‘gekken grijzen niet’ zei ze altijd. En ze had gelijk, want tot op heden ontdek ik zo nu dan een grijze haar in mijn krullen maar dat mag nauwelijks naam hebben. Regelmatig ontmoet ik mensen die domweg niet geloven dat ik mijn haar niet verf. Daar zit ik niet mee. Zolang ik het zelf maar weet. Volgens mij is een weelderige grijze krullenkop ook helemaal goed. Ik ben benieuwd wat de toekomst brengen moge.

Dit blog is geschreven in opdracht van Optimaal Zorg.

Blozende appels, diverse kolen, aardappels en nog veel meer. Het glimlacht mij allemaal toe vanuit de marktkraam bij de deur van het verzorgingshuis waar ik met enige regelmaat kom. ‘Alles komt vers uit eigen tuin’ melden de verkopers, die tevens bewoners zijn van het tehuis. ‘We hebben het helemaal zelf gekweekt’.

Het kopen van verse groenten direct van de kwekers langs de openbare weg op zichzelf niet zo bijzonder. Maar wel als kwekers allemaal 75+ zijn, in een verzorgingshuis wonen midden in de stad en gebruik maken van een stok, rollator of rolstoel. De verkopers zijn drie van de negentien ‘tuinoudjes’, zoals ze zichzelf noemen, die her en der in de tuin van het tehuis kleine moestuintjes zijn begonnen.

‘Tijdens corona verveelde ik mij. Ik zat veel op het balkon en keek naar buiten’, vertelt initiatiefnemer meneer J. (82). ‘Op een gegeven moment viel het me op dat er vele plekjes waren in de tuin die zeer geschikt zouden zijn als moestuintje’. Hij kan het weten, want hij heeft z’n hele leven gemoestuinierd. ‘Als we meer dan twee keer per maand groente moesten kopen was het veel; we hebben met ons gezin eigenlijk altijd van onze eigen tuin gegeten’.

Daarom deed hij een voorstel aan de activiteitenbegeleiding van het tehuis en die waren meteen enthousiast. ‘Samen zijn we gaan kijken waar moestuintjes konden komen, of er nog meer bewoners waren die mee zouden willen doen en wat we allemaal zouden kunnen kweken, want een goede voorbereiding is het halve werk’, aldus meneer.

In minder dan geen tijd waren er gegadigden voor de 19 minimoestuintjes. ‘En er staan zelfs 7 mensen op de wachtlijst. Er wordt nog overlegt met de gemeente over het gebruik van wat gemeentegrond grenzend aan de tehuistuin, zodat iedereen mee kan doen. Dat zou geweldig zijn. In de tussentijd helpen de wachtlijsters de tuiniers. Samen tuinieren is leuk, lekker en gezond’.

De andere verkopers bevestigen dat. ‘Je moet actief aan de slag als je een moestuin hebt. Weer of geen weer. Grote of kleine tuin, het onkruid moet worden gewied. Zaadjes moeten worden geplant en de oogst gaat niet vanzelf. Maar het is alle inspanning meer dan waard. Kijk maar naar het resultaat’.

Veel van de groenten en fruit uit eigen tuin wordt gebruikt voor eigen consumptie, delen met familie en vrienden en geregeld ook in de keuken van het tehuis. ‘Maar de combinatie van veel regen en goede temperaturen heeft er deze zomer toe geleid dat er heel erg opbrengst was. Veel meer dan we zelf konden gebruiken en daarom staan we hier met ons kraampje’.

Met de opbrengst wordt nieuw, aangepast tuingereedschap gekocht en natuurlijk zaai- en plantgoed. ‘Want ook voor mensen voor wie een moestuintje geen optie is, zijn er mogelijkheden om toch mee te doen. Zo hebben we al diverse mensen geholpen aan kleine kruiden- of aardbeien tuintjes voor op het balkon. Dat is toch hartstikke leuk?!’

Zeker weten!